اسم این طور عکس‌ها را چه باید گذاشت؟ عکس‌هایی که از دونفر در حال سلفی گرفتن، گرفته می‌شود؟ سلف سلفی؟ سلف سرویس؟ آنتی سلفی؟ سوپر سلفی؟ چی؟ این دو پنجه‌ی آفتاب از فرانسه آمده بودند برای سفر. تلاش می‌کردند با موبایل یک عکس سلفی بگیرند تا هم خودش باشند و هم خیابان پیچ‌پیچی پشت سرشان. دمارشان درآمد تا عکس را گرفتند. بیست باری تلاش کردند. شاید هم بیشتر. خواستم بروم جلو و بگویم «بده به من دوربین رو تا ازتون عکس بگیرم». بعد به خودم گفتم چه کاری است. لذتی که در سلفی هست در باقلوا نیست. سلفی آدم‌ها را به هم نزدیک می‌کند. مجبورند سرشان را روی شانه هم بگذارند، دست دور کمر هم بیاندازند و بچسبند به هم. مثل خرمای مضافتی. مثل آلوی خشک بخارا. مثل ماهی ساردین. سلفی بهانه است فقط. بهانه برای این به هم‌پیچیدن‌ها. حالا عکس خوب هم در نیاید، مهم نیست. مهم همان است که گفتم. حالا! شما هم اگر معذورات اخلاقی دارید و خجالتی هستید و دستتان به انتحار عاشقی نمی‌رود، موبایل بردارید و بیفتید به سلفی گرفتن با دلدارتان. سلفی از باقلوا هم بهتر است.

آدم‌ها را باید ثبت کرد تا از خاطر نروند. عکس‌شان را گرفت یا نوشتشان. این حقیقت واضحی است که این همه سال جلوی چشمم بوده و توجهی به آن نکرده‌ام. حالا آرزو می‌کنم کاش هر کسی را که از زندگی‌‌ام گذر می‌کرد، ثبت کرده بودم. ولو یک گذر چند دقیقه‌ای. حافظه آدمیزاد از چغندر خام هم ذلیل‌تر است و چهره‌ها و خاطره‌ها را به مرور زمان قلع و قمع می‌کند. آن هم به صلاحدید و سلیقه خودش. این چغندر حالی‌اش نمی‌شود که هر کدام از این آدم‌های گذری چیزی از خودشان هدیه می‌دهند به آدم. یک چیزی از خودشان جا می‌گذارند و بعد می‌روند.
رفته بودم سوریه. کی؟ تو بگو هفده سال پیش. می‌خواستم برای مهاجرت به کانادا اقدام کنم. که جور هم نشد. تور گرفته بودم. البته بیشتر تور من را گرفته بود و انداخته بود کنار یک مادر و دختر. دخترک پزشک بود و می‌خواست برود آمریکا برای گرفتن تخصص. مادرش هم آمده بود تا همراهش باشد. لابد روزهای آخر دلش می‌خواست با او باشد. ده روز با هم بودیم اما الان اسمش هم یادم نمی‌آید. زری؟ فرنگیس؟ حمیرا؟ ای چغندر نسناس. لاغر بود و صورت کشیده‌ای داشت. قبل از هر جمله یک دور زبانش را می‌کشید به لب‌های نازکش که هیچ وقت ماتیک نمی‌خورد. انگار می‌خواست وقت‌کشی کند تا کلمه‌های خوب را برای جمله‌اش پیدا کند. توی آن ده روز صمیمی شدم با مادر و دختر. روز سوم مادرش گفت بیا برویم سر قبر شریعتی. یک گروه آدم الاغ با سنگ و چوب افتاده‌اند به جان در و پنجره‌اش و خرابش کرده‌اند. گفتم برویم. حوصله دیدن قبر حضرت آدم و کلیسای قرون وسطایی نداشتم. از تور کشیدیم بیرون و رفتیم مرکز شهر دمشق و یک قوطی رنگ روغنی سبز و یک برس و جارو و چند دستمال نخی خریدیم. بعد هم سر قبر دکتر. قاب عکسش خرد شده بود کف زمین. شیشه‌ها را شکسته بودند. زری یا فرنگیس یا هر که بود، پول داد به نگهبان قبرستان تا برود دو تکه شیشه و کمی بتونه بخرد و آنجا را شیشه‌دار کند. تا ساعت چهار بعد از ظهر رنگ کردیم، جارو کردیم و دستمال کشیدیم. در را بست و زری یا فرنگیس یا هر کسی که بود به نگهبان گفت «دکتر حرمت داره. نذار این کار رو بکنن». نگهبان نفهمید چه می‌گوید. شاید هم خودش را زد به نفهمی.
خسته و کوفته با دخترک و مادرش رفتیم یک ساندویچ‌فروشی کوچک و ساندویچ خوردیم. چهره سوسیس‌فروش یادم هست اما هر چه زور زدم قیافه زری یا فرنگیس نیامد جلوی چشمم. تا دخترک توی این عکس را دیدم. آی دل غافل! این شکلی بود پس. فقط موهایشان فرق داشت. به چغندر خام توی کله‌ام گفتم احمق جان! دیگر به تو اعتماد نمی‌کنم. عکسش را این بار می‌گیرم که دوباره دریوزگی تو را نکنم. کامپیوترم از تو مهربان‌تر است.
دخترک خودش جلو آمد و دوربینش را داد دستم و گفت«می‌شه یه عکس از من بگیری؟»
لهجه‌ی استرالیایی‌اش بیداد می‌کرد و مطمئن شدم که این زری یا فرنگیس نیست.
گفتم«آره. به شرطی که بعدش بذاری منم یه عکس از تو بگیرم!»
خندید و گفت«بگیر. ده تا بگیر.». اصلا نپرسید عکسش را برای چه می‌خواهم. حتما فهمید که شبیه زری یا فرنگیس است.
حالا خیالم راحت است. اگر هفده سال دیگر یکهو به ذهنم آمد که آن دخترک را کنار پل یادته؟ همون که لهجه داشت. از ملبورن آمده بود. موهایش را دم اسبی بسته بود؟ همون دختره شبیه زری یا فرنگیس بود که یک بار قبر دکتر را با او تمیز کردیم. حالا کجاست؟ لابد یک متخصص مغز و اعصاب شده و برو و بیایی به هم زده. اصلا من را به خاطر می‌آورد؟ عمرا!

اینجا نزدیک خانه ما نیست. دور است. آنقدر دور که برای رفتن به آنجا مجبور بودم سوار هواپیما بشوم. برای هواپیما سوار شدن هم فرودگاه لازم است. من هم از فرودگاه بیزارم. به هزار و دو دلیل موجه. لااقل برای خودم موجه. دو تای آ‌نها را می‌گویم و خود بخوان حدیث مفصل را. یکی اینکه فرودگاه بعد از “مرگ”، دومین عامل جدائی‌هاست. آدمها می‌روند توی فرودگاه و بعد گم می‌شوند، جدا می‌شوند و می‌روند سی ِ خودشان. برسد آن روزی که با بولدوزر فرودگاه‌ها را خراب کنند و به جایش زمین فوتبال درست کنند. شاید هم پارک ارم و طرقبه و شاندیز. دلیل دوم اینکه فرودگاه محل تجاوز به حریم خصوصی آدم‌هاست. مخصوصا اگر موهایت سیاه باشد، پشم و پیله داشته باشی یا لهجه. هر چیزی که فکر مامور فرودگاه را ببرد سمت القاعده و بمب و مین و برج دوقلو و نفت و گزینه نظامی روی میز و انرژی هسته‌ی آلبالو. اول چمدان‌ها را می‌گذارند زیر اشعه ایکس. بعد هم باید کمربند و کفش و حلقه و ساعت وگوشواره و کلاه و کیف و خاک کف جیب‌هایت را دربیاوری.
بعد خودت را می‌فرستند توی یک استوانه شیشه‌ای و می‌گویند دست‌ها همه بالا. بعد چیزی می‌چرخد دورت. انگار می‌گوید الهی دورت بگردم. اما نه. تنها کاری که می‌کند این است که تن لخت و عور آدم را می‌اندازد روی مانیتور خانم سکیوریتی که کناری نشسته دارد به همه جای تو می‌خندید. این یعنی با آفتابه رفتن توی حریم خصوصی آدم. دست آخر هم مامور چلغوزی با احترام می‌گوید وا کن در چمدونِ بی‌صاحاب مونده رو! می‌گویم چرا؟ می‌گوید شی مشکوک داری. باز کردم. گرفت دستش و گفت این چیه؟ گفتم خمیر ریش! ما ایرانی‌ها ریش‌هایمان از سبزه عید تندتر رشد می‌کند. قطرشان هم زیاد است. این هوا (نوک انگشت شست و سبابه را چسباندم به هم تا قطر پیاز موها را درک کند). گفت «شرمنده. خیلی زیاده این. نمی‌تونی ببری تو هواپیما. شاید دلت خواست با خمیر ریش ژیلت هواپیما را بکوبی زمین»
منطقی داشت بهتر از آب ِ روان. یادت بخیر سهراب. خمیر ریش را انداخت تو زباله‌دان و گفت« فاصله بین شر و خیر قبلا یک تار مو بوده. حالا همین قدر هم نیست.بفرما سوار شو»
اینطور است که از فرودگاه بیزارم. تو بتراش هزار دلیل دیگر را.
توی هواپیما یک پرتقال از جیب کوله درآوردم. از جیب آن طرفی هم یک چاقوی سوئیس‌آرمی چند کاره‌ی تیز و برنده. بغل دستی‌ام گفت«اوه مای گاد! نایف!»
گفتم «آره ابله. نایف. ژیلت رو انداختن توی زباله‌دونی، کارد رو کاری نداشتن. با این نایف می‌تونم خلبان رو سر ببرم، پوستش رو بکنم و هواپیما رو ببرم یه جایی توی اقیانوس هند بندازم تو آب. با خمیر ریش که نمی‌شد.»
بگذریم. خواستم بگویم برای این عکس، قربانی داده‌ام. یک بطری پر از خمیر ریش‌تراش ژیلت به قیمت یک دلار و هفتاد و پنج سنت. فدای سرت.